Tuesday, May 30, 2006
Rationaliteit is een speciaal geval van irrationaliteit, en een hoogst uitzonderlijk geval.
Sunday, May 28, 2006
Was Jezus Cesare?
"It has been suggested that some pictures of Jesus Christ produced around Borgia's lifetime were based on Cesare Borgia, and that this in turn has influenced images of Jesus produced since that time."
http://en.wikipedia.org/wiki/Cesare_Borgia
Saturday, May 27, 2006
"Heroes, martyrs, geniuses and enthusiasts are not still, patient, subtle, cold, slow enough for us."
[Nietzsche, The Will to Power, paragraaf 993.]
[Nietzsche, The Will to Power, paragraaf 993.]
Thursday, May 25, 2006
Beckett-Buckley.
"On Buckley's self-titled 1966 debut, and on his 1967 follow-up Goodbye and Hello, [Larry] Beckett cowrote about half the tunes (the others were penned solely by Buckley). In general, the Beckett-Buckley compositions were distinguished from those Buckley wrote alone by the literary, metaphysical tone of Beckett's lyrics, which had little counterpart in rock or folk-rock in 1966 and 1967. In the hands of a less gifted melody writer and vocalist than Buckley, they may have been too ambitious to get pulled off, but they fit Buckley's own searching, yearning persona well."
http://www.answers.com/topic/larry-beckett
"He was the opposite of me, so it was very strange that we became such good friends - we became best friends immediately upon meeting one another. I was very intellectual and disciplined and he was very loose and passionate. I think actually that was part of the secret, that obscurely we sensed we each had what the other person needed - the whole human being, the whole artist. If he would try to write a song it would just drift aimlessly. But if I had these overly-rigorous lyrics in place, then it would give a structure for him to work with. He would infuse my too-tight songwriting with his passion, and loosen it up. It was a kind of magical formula. And it worked in life and it worked in art. We sensed that, I don't think we really understood it at the time, though."
[Larry Beckett, over Tim Buckley.]
http://www.answers.com/topic/larry-beckett
"He was the opposite of me, so it was very strange that we became such good friends - we became best friends immediately upon meeting one another. I was very intellectual and disciplined and he was very loose and passionate. I think actually that was part of the secret, that obscurely we sensed we each had what the other person needed - the whole human being, the whole artist. If he would try to write a song it would just drift aimlessly. But if I had these overly-rigorous lyrics in place, then it would give a structure for him to work with. He would infuse my too-tight songwriting with his passion, and loosen it up. It was a kind of magical formula. And it worked in life and it worked in art. We sensed that, I don't think we really understood it at the time, though."
[Larry Beckett, over Tim Buckley.]
Wednesday, May 24, 2006
Tim Buckley; introductie.
Vannacht, toen ik Nietzsches pianowerken had geluisterd, in 't bijzonder zijn Manfredmeditatie, waarover Hans von Bülow dus zei dat ze een verkrachting van de muze was, drong de grootheid van Nietzsches geest tot mij door. Want niet alleen was hij een genie, ook op muzikaal gebied - want zoveel componisten zijn geniaal - - vergeleken met hem komen de meeste andere muzikale geniën niet eens in aanmerking. De enige die zich nog enigszins met hem kon meten vond ik Tim Buckley. In 1966, toen The Doors hun eerste album nog moesten uitbrengen, bracht hun toekomstige label, Elektra, onder hun toekomstige producer het debuut van Tim Buckley uit (simpelweg "Tim Buckley" getiteld).
Het moge duidelijk zijn dat de achternaam van deze Jack Nitzsche, die overigens onder meer piano speelde voor Neil Youngs album "Harvest" en dit mede geproduceerd heeft, een Amerikanisering is van de naam van de grote filosoof.
PRODUCED BY PAUL ROTHCHILD & JAC HOLZMAN
All selections © Third Story Music Inc., BMI
Arrangements by Tim Buckley
String arrangements by Jack Nitzsche
Het moge duidelijk zijn dat de achternaam van deze Jack Nitzsche, die overigens onder meer piano speelde voor Neil Youngs album "Harvest" en dit mede geproduceerd heeft, een Amerikanisering is van de naam van de grote filosoof.
Tuesday, May 23, 2006
De gekte van God verklaart het bestaan.
"verklären met een glans omstralen; verheerlijken"
[Prisma Duits-Nederlands Woordenboek.]
[Prisma Duits-Nederlands Woordenboek.]
Monday, May 22, 2006
Disciplina vitae scipio.
Roken begint gewoonlijk als ijdelheid en eindigt - of, beter gezegd, eindigt juist niet - als verslaving. Van begin tot eind is het dan dus een kwestie van afhankelijkheid: in de eerste plaats van de mening van anderen, in de tweede van de substantie. - Verslaving, het woord zegt het al, is een tot-slaaf-zijn, een niet-sterk-genoeg-zijn voor onafhankelijkheid, om de ketenen der kluistering te breken. Maar ook de meester, de onafhankelijke mens, is een slaaf, of, om het positief uit te drukken, een dienaar - een dienaar van zichzelf. Het is de onaflatende toewijding aan zichzelf die de meester tot meester maakt; maar hiermee is alles al gezegd. De slaaf is een slechte dienaar van zichzelf... Hij is überhaupt een slechte dienaar, want hij dient ongaarne. Gelukkig maar, voor hem, dat zijn Zelf een zachte meester is...
"Opstand - dat is de voornaamheid van de slaaf. Uw voornaamheid zij gehoorzaamheid! Uw bevelen zelf zij een gehoorzamen!"
[Alzo sprak Zarathoestra, Van de krijg en het krijgsvolk.]
"Opstand - dat is de voornaamheid van de slaaf. Uw voornaamheid zij gehoorzaamheid! Uw bevelen zelf zij een gehoorzamen!"
[Alzo sprak Zarathoestra, Van de krijg en het krijgsvolk.]
Sunday, May 21, 2006
"Toen het Griekse lijf en de Griekse ziel 'bloeide', en niet bijvoorbeeld in toestanden van ziekelijke overdrevenheid en dolheid, ontstond dat geheimzinnige symbool van de hoogste tot nu toe op aarde bereikte wereldbevestiging en bestaansverheerlijking. Hier is een maatstaf, gemeten waaraan alles, wat sindsdien groeide, als te kort, te arm, te nauw beoordeeld wordt: - men spreke slechts het woord 'Dionysus' vóór de beste moderne namen en dingen uit, vóór Goethe bijvoorbeeld, of vóór Beethoven, of vóór Shakespeare, of vóór Raphael: en opeens voelen we onze beste dingen en ogenblikken berecht. Dionysus is een rechter! - Heeft men mij begrepen?"
[Nietzsche, Nachlass, augustus/september 1885.]
Met "vóór" bedoelt Nietzsche hier, dat we eerst de naam "Dionysus" moeten uitspreken en daarna die van bijvoorbeeld Goethe - welke is vetter? Maar natuurlijk bedoelt hij hier meer dan alleen de naam. - Ik citeer dit omdat ik hetzelfde voel als ik Nietzsches muziek luister na die van wie dan ook. Alle andere muziek ("die ik ken", moet ik hieraan toevoegen) schijnt gemaakt te zijn om de eenzaamheid te verdoezelen, de stilte te overschreeuwen of te verjagen. Nietzsches muziek is dat niet; die gaat juist uit van een gelukzalige eenzaamheid, die alleen maar zaliger wordt als men haar - benadrukt? Nee, dat klinkt te zwaar; accentueert. Dat is het woord ervoor, een subtiel, precies, klaarhelder woord - Nietzsche was een nuance.
[Nietzsche, Nachlass, augustus/september 1885.]
Met "vóór" bedoelt Nietzsche hier, dat we eerst de naam "Dionysus" moeten uitspreken en daarna die van bijvoorbeeld Goethe - welke is vetter? Maar natuurlijk bedoelt hij hier meer dan alleen de naam. - Ik citeer dit omdat ik hetzelfde voel als ik Nietzsches muziek luister na die van wie dan ook. Alle andere muziek ("die ik ken", moet ik hieraan toevoegen) schijnt gemaakt te zijn om de eenzaamheid te verdoezelen, de stilte te overschreeuwen of te verjagen. Nietzsches muziek is dat niet; die gaat juist uit van een gelukzalige eenzaamheid, die alleen maar zaliger wordt als men haar - benadrukt? Nee, dat klinkt te zwaar; accentueert. Dat is het woord ervoor, een subtiel, precies, klaarhelder woord - Nietzsche was een nuance.
Friday, May 19, 2006
Imperatief.
Ik zou voor Nietzsches muziek alle andere muziek opgeven; sterker nog, dat is precies wat ik verlang dat men doet!
Thursday, May 18, 2006
Crux.
Net, tijdens mijn wandeling naar huis - ik had ook de bus kunnen nemen, maar ik voelde dat ik dan hoofdpijn zou krijgen (Caesar used to have long field marshes) -, viel mij in wat de crux van Nietzsches filosofie is: "the gender antagony", om met Moody Lawless te spreken. En dan zijn er mensen die zeggen dat Nietzsche goeie dingen gezegd heeft, maar dat hij fout zat wat vrouwen betreft! "Fout" - dat is zo'n naar woord tegenwoordig... "Moreel verwerpelijk; verachtelijk". Maar niets is verachtelijk, behalve gebrek aan macht... Nee, Nietzsches hele filosofie gaat over vrouwen, of over het verschil, en de relatie, tussen man en vrouw om precies te zijn. Zo beschrijft hij onder meer het leven, de waarheid, de eeuwigheid en de wijsheid als vrouwen - en "das Leben" is niet eens vrouwelijk! "Das Weib" echter ook niet.
Waarmee Nietzsche een Antichristen of, beter gezegd, een misosoof is (een hater van de wijsheid, vergelijk "misogynist"), is dat de Nietzscheaan - de man die naar Grieksheid streeft - niet focust op het vrouwelijk, maar op het mannelijk lichaam. Hij bewondert het vrouwelijk lichaam in de eerste plaats om zijn capaciteit, gezonde kinderen - krijgshaftige mannen en baarhaftige vrouwen - voort te brengen. Het Griekse ideaal van het vrouwenlichaam is Aphrodite, dat van het jongemannenlichaam Adonis, van het volwassen-mannenlichaam Zeus.
Waarmee Nietzsche een Antichristen of, beter gezegd, een misosoof is (een hater van de wijsheid, vergelijk "misogynist"), is dat de Nietzscheaan - de man die naar Grieksheid streeft - niet focust op het vrouwelijk, maar op het mannelijk lichaam. Hij bewondert het vrouwelijk lichaam in de eerste plaats om zijn capaciteit, gezonde kinderen - krijgshaftige mannen en baarhaftige vrouwen - voort te brengen. Het Griekse ideaal van het vrouwenlichaam is Aphrodite, dat van het jongemannenlichaam Adonis, van het volwassen-mannenlichaam Zeus.
De grote stijl.
"Nietzsche finds his idea of organized and organizing power - central in these notions of nobility, integrity, and style - expressed at a maximum in what he calls 'the classic style' or 'the great style,' a type which he describes in deliberate antithesis to romanticism".
[George Morgan, What Nietzsche Means, pagina 229.]
"An artist cannot be measured by the 'beautiful feelings' he arouses: leave that idea to females. But according to the degree to which he approaches the grand style, to which he is capable of the grand style. This style has this in common with great passion, that it disdains to please; that it forgets to persuade; that it commands; that it wills-- To become master of the chaos one is; to compel one's chaos to become form: to become logical, simple, unambiguous, mathematics, law - that is the grand ambition here.-- It repels; such men of great force are no longer loved - a desert spreads around them, a silence, a fear as in the presence of some great sacrilege-- All the arts know such aspirants to the grand style: why are they lacking in music? No musician has yet built as that architect did who created the Palazzo Pitti-- Here lies a problem. Does music perhaps belong to that culture in which the domain of men of force of all kinds has ceased? Does the concept grand style ultimately stand in contradiction to the soul of music - to the 'woman' in our music?"
[Nietzsche, The Will to Power, paragraaf 842.]
"Wat de Arische voorstelling onderscheidt is het verheven idee van de actieve zonde als de eigenlijk Prometheïsche deugd".
[Nietzsche, De geboorte van de tragedie, hoofdstuk 9.]
"Ik heb speciaal, uit boosaardigheid jegens [Schumann], een tegen-ouverture voor de Manfred [van Byron] gecomponeerd, waarvan Hans von Bülow zei dat hij nog nooit zoiets op notenpapier had gezien: dat was verkrachting van Euterpe."
[Nietzsche, Ecce homo, "Waarom ik zo schrander ben", 4.]
[George Morgan, What Nietzsche Means, pagina 229.]
"An artist cannot be measured by the 'beautiful feelings' he arouses: leave that idea to females. But according to the degree to which he approaches the grand style, to which he is capable of the grand style. This style has this in common with great passion, that it disdains to please; that it forgets to persuade; that it commands; that it wills-- To become master of the chaos one is; to compel one's chaos to become form: to become logical, simple, unambiguous, mathematics, law - that is the grand ambition here.-- It repels; such men of great force are no longer loved - a desert spreads around them, a silence, a fear as in the presence of some great sacrilege-- All the arts know such aspirants to the grand style: why are they lacking in music? No musician has yet built as that architect did who created the Palazzo Pitti-- Here lies a problem. Does music perhaps belong to that culture in which the domain of men of force of all kinds has ceased? Does the concept grand style ultimately stand in contradiction to the soul of music - to the 'woman' in our music?"
[Nietzsche, The Will to Power, paragraaf 842.]
"Wat de Arische voorstelling onderscheidt is het verheven idee van de actieve zonde als de eigenlijk Prometheïsche deugd".
[Nietzsche, De geboorte van de tragedie, hoofdstuk 9.]
"Ik heb speciaal, uit boosaardigheid jegens [Schumann], een tegen-ouverture voor de Manfred [van Byron] gecomponeerd, waarvan Hans von Bülow zei dat hij nog nooit zoiets op notenpapier had gezien: dat was verkrachting van Euterpe."
[Nietzsche, Ecce homo, "Waarom ik zo schrander ben", 4.]
Wednesday, May 17, 2006
Klassieke muziek.
Nietzsches muziek is de enige klassieke muziek in de Nietzscheaanse zin van het woord.
Sunday, May 14, 2006
Friday, May 12, 2006
Martial Art.
"Q. You say that the military State produces the best art?
Then why is not Sparta noted for its art?
"A. The Spartans themselves were art;- they lived art, they embodied art, they personified art - so much so, that there was no distinction bewteen art and life in Sparta."
[Moody Lawless, "SpArta".]
Then why is not Sparta noted for its art?
"A. The Spartans themselves were art;- they lived art, they embodied art, they personified art - so much so, that there was no distinction bewteen art and life in Sparta."
[Moody Lawless, "SpArta".]
Ars Naturae Perfectrix.
Ik las net, terwijl ik naar iets anders op zoek was, het volgende stukje op Moody Lawless' weblog:
The Rule
Dit herinnert mij, ik die tegenover Artis heb gewoond, aan de spreuk natura artis magistra, "de natuur is de [leer]meesteres van de kunst". Wat de kunst dus eerst moet doen is, om met Nietzsche te spreken, "[b]eter vereren (en gehoorzamen en leren) dan wie dan ook." Daarna pas mag de kunst trachten de natuur te overtreffen - zoals Aristoteles Plato en Jung Freud overtrof. Daarvoor moet ze, om weer met Nietzsche te spreken, "[h]et vererende hart breken, als [ze] het stevigst vastgebonden is." Dit kan mijns inziens ook de leermeester(es) zelf doen, of laten gebeuren; vaak is een ontnuchtering van de kant van de leerling daarvoor al voldoende.
The Rule
In Classicism, Art first imitates Nature.
Next, it seeks to *perfect* Nature.
Classic Art, like
Life itself,
*must* follow this
Rule.
Dit herinnert mij, ik die tegenover Artis heb gewoond, aan de spreuk natura artis magistra, "de natuur is de [leer]meesteres van de kunst". Wat de kunst dus eerst moet doen is, om met Nietzsche te spreken, "[b]eter vereren (en gehoorzamen en leren) dan wie dan ook." Daarna pas mag de kunst trachten de natuur te overtreffen - zoals Aristoteles Plato en Jung Freud overtrof. Daarvoor moet ze, om weer met Nietzsche te spreken, "[h]et vererende hart breken, als [ze] het stevigst vastgebonden is." Dit kan mijns inziens ook de leermeester(es) zelf doen, of laten gebeuren; vaak is een ontnuchtering van de kant van de leerling daarvoor al voldoende.
Accidia.
"true culture consists, essentially, in tending the body like it were the garden of God - this is the only way to get to, or remain in, Paradise; not to fall for ease and laziness: the true original sin is Sloth."
[Sauwelios, Culture vs. Sloth.]
[Sauwelios, Culture vs. Sloth.]
Sunday, May 07, 2006
De warigheid.
Het ware is alleen het goede en het schone in de Heraclitische zin: dat voor de god alles mooi, goed en rechtvaardig is. Maar misschien is dit juist wel niet het ware; misschien is dit "alles" wel juist de illusie, het Worden, het bestaan - "de sluier van Maya", om met de Hindoe te spreken. En misschien is dit juist wel mooi, goed en rechtvaardig omdat het niet de waarheid is - niet de Leegte, het Zijn, de Al-Eenzaamheid van God. Al het leed, alle narigheid in de wereld - de verlossing van God! Zijn afleiding van de echte narigheid...
De Leegte.
"het verlangen naar een unio mystica met God is het verlangen van de Boeddhist in 't niets, Nirvâna - en niet meer!"
[Nietzsche, Genealogie der moraal, 1, 6.]
[Nietzsche, Genealogie der moraal, 1, 6.]
Het doorvoeren van de Logos.
Ik besefte laatst dat onze wet, die, zoals je zovaak hoort, gebaseerd is op "Christelijke grondslagen", in feite gebaseerd is op logica - in den beginne was immers de Logos. En dit klopt ook met het feit dat Nietzsche Christendom Platonisme voor het 'volk' noemt. Maar uiteindelijk - Nietzsche is daar de vleeswording van - ondermijnt de logica dus juist die Christelijke grondslagen. Wat ik hier bedoel met logica is de wetenschappelijke methodiek. Ik ben het met Walter Kaufmann eens dat Nietzsche geen irrationalist was; integendeel, het is zijn meedogenloos consequente logica waarmee hij tot zulke extreme en vervaarlijke conclusies komt. Ik zie het dan ook min of meer als de zin van mijn bestaan om deze logica, deze wil naar waarheid, door te voeren - in beide betekenissen: ten eerste intellectueel, als ideeën, ten tweede reëel, als effect. Nietzsche's twee hoofdideeën, de Übermensch en de eeuwige wederkomst, zijn aan de orde van de dag: ten eerste omdat steeds meer mensen zich afvragen wat het leven voor zin heeft en die vraag alleen kunnen beantwoorden met een theologen-antwoord (hetgeen voor steeds meer mensen niet meer bevredigend is) - kortom, vanwege het oprukkende nihilisme -, en ten tweede omdat ook steeds meer mensen zich afvragen hoe het bestaan ontstaan is en die vraag ook alleen met een theologen-antwoord kunnen beantwoorden (waarvoor hetzelfde geldt als voor het voorgaande). Steeds meer mensen beseffen dat het antwoord op de eerste vraag is: geen, het antwoord op de tweede, niet (het is niet ontstaan, het heeft altijd bestaan). Voeg hieraan "Weltmacht oder Niedergang" toe (het idee van de wil naar macht) en je hebt een combinatie waaruit logischerwijs het idee van de Übermensch volgt: het heeft immers alleen zin naar meer macht te streven, het enige alternatief voor totaal barbarisme is een natuurlijk ascetisme, dat geen zelf-negatie maar een zelf-directie is, geen zelf-directie de "leegte" in (want er is geen leegte), maar tot volheid, een volheid die zichzelf bij elkaar houdt en uiteindelijk overstroomt.
Saturday, May 06, 2006
Pathosofie.
Filosofie is de passie voor Sophia. Mijn woordenboek geeft als één van de betekenissen van pathos, degene die ik bedoel;
4. aandoening, emotie ATT.; hartstocht NT.
Uit het woord "aandoening", het latinisme waarvoor "affect" is, kunnen we de link met het woord philos, "vriendschappelijke liefde, affectie", begrijpen: Sofie kan aandoenlijk zijn.
Maar de passie voor Sophia is wel wat anders dan vriendschappelijke liefde. Het is een hartstocht, een rajas, een heerszucht, een wil naar macht.
4. aandoening, emotie ATT.; hartstocht NT.
Uit het woord "aandoening", het latinisme waarvoor "affect" is, kunnen we de link met het woord philos, "vriendschappelijke liefde, affectie", begrijpen: Sofie kan aandoenlijk zijn.
Maar de passie voor Sophia is wel wat anders dan vriendschappelijke liefde. Het is een hartstocht, een rajas, een heerszucht, een wil naar macht.
Thursday, May 04, 2006
Het Zijn.
"We are not constant. We are an arrow in flight. The sum of the angles of change."
[Jim Morrison.]
Als het Worden de dans van Shiva is, dan is het Zijn de som van al zijn bewegingen.
[Jim Morrison.]
Als het Worden de dans van Shiva is, dan is het Zijn de som van al zijn bewegingen.
Wednesday, May 03, 2006
The sum of the angles of change.
"The unreal never is: the Real never is not."
[De Bhagavad Gita, boek 2, mantra 16, vertaling Mascaro.]
De Bhagavad-gita zoals ze is (de Hare-Krishnabijbel) vertaalt dit iets anders:
"De wijzen, die de waarheid zien, erkennen dat het niet-zijnde niet blijft en het zijnde niet vergaat."
De vertaler en stichter van de Hare-Krishnabeweging geeft hier het volgende commentaar op:
"Van nature verandert het lichaam voortdurend, terwijl de ziel eeuwig is."
Het "onwerkelijke" dat nooit is is dus het Worden, het kosmisch proces. Het Werkelijke is dan het Zijn dat voorbij dit Worden (dat een illusie is) ligt. Als we dit echter Nietzscheaans omwaarderen dan is het Worden het bestaan en het Zijn het niets; behalve als we het Zijn begrijpen als het Zijn van het Worden, "the sum of the angles of change", om met Jim Morrison te spreken, - de ring der wederkomst.
[De Bhagavad Gita, boek 2, mantra 16, vertaling Mascaro.]
De Bhagavad-gita zoals ze is (de Hare-Krishnabijbel) vertaalt dit iets anders:
"De wijzen, die de waarheid zien, erkennen dat het niet-zijnde niet blijft en het zijnde niet vergaat."
De vertaler en stichter van de Hare-Krishnabeweging geeft hier het volgende commentaar op:
"Van nature verandert het lichaam voortdurend, terwijl de ziel eeuwig is."
Het "onwerkelijke" dat nooit is is dus het Worden, het kosmisch proces. Het Werkelijke is dan het Zijn dat voorbij dit Worden (dat een illusie is) ligt. Als we dit echter Nietzscheaans omwaarderen dan is het Worden het bestaan en het Zijn het niets; behalve als we het Zijn begrijpen als het Zijn van het Worden, "the sum of the angles of change", om met Jim Morrison te spreken, - de ring der wederkomst.
Tuesday, May 02, 2006
Opperbewustzijn.
Met het voorgaande, dat enigszins schertsend was, kom ik bij een nog fundamenteler probleem: de bewustzijnskwestie. Want wat is bewustzijn? Crowley zegt hier het volgende over:
"Memory is of the very stuff of Consciousness itself. Consider that we can never know what is happening, but only what has just happened, even when most actively concentrated on what we call "the present."" [Little Essays toward Truth, Memory.]
Dus ons bewustzijn is altijd een beeld van iets dat er niet meer is. Ik hoef "meer" niet eens tussen haakjes te zetten omdat ook fantasiebeelden (bijvoorbeeld van de "toekomst") altijd samengesteld zijn uit beelden, of liever vlarden van beelden, van werkelijke gebeurtenissen; van onze ervaringen (van ons "persoonlijk", dat wil zeggen uit dit leven, of van onze voorouders - instinctieve ideeën, "archetypen").
Als we dus de werkelijkheid met de idealiteit vergelijken, dan vergelijken we altijd ons beeld van een relatief kort geleden gebeurtenis met dat van een langer geledene, of met dat van diezelfde aangevuld - "geperfectioneerd", geidealiseerd - met beelden of vlarden van beelden van langer geledene gebeurtenissen.
We zijn dus in staat om een zeker verloop te ervaren - in ieder geval een verloop van ons bewustzijn, onze beeldenstroom. En ons bewustzijn is immer onze realiteit: waar het een beeld van is, of een beeldenstroom, dat kennen we niet; wij kennen alleen die beelden. Dus onze realiteit is: ons bewustzijn - onze "geest". En wat zegt Krishna over onze geest?
"Interwoven in his creation, the Spirit is beyond destruction. No one can bring to an end the Spirit which is everlasting."
[De Bhagavad Gita, boek 2, mantra 17, vertaling Mascaro.]
Toegegeven, Krishna heeft het hier over de "ziel" (het woord dat Mascaro vertaalt met "Spirit" is atma), die losstaat van het lichaam:
"As a man leaves an old garment and puts on one that is new, the Spirit leaves his mortal body and then puts on one that is new."
[ibid., vers 22.]
En Zarathoestra leert ons dat dat niet de waarheid is:
"De zielen zijn even sterfelijk als de lichamen."
[Aldus sprak Zarathoestra, De genezende, 2.]
Hoe kan ons bewustzijn dan everlasting zijn? Zarathoestra vervolgt:
"Maar de knoop van oorzaken, waarin ik verstrikt zit, keert weer, - die zal mij opnieuw scheppen! Ik zelf behoor tot de oorzaken van de eeuwige wederkeer.
Ik kom weer, met deze zon, met deze adelaar, met deze aarde, met deze slang - niet tot een nieuw leven of een beter leven of een overeenkomstig leven:
- ik kom eeuwig weer tot dit zelfde en eendere leven, in het grootste en ook in het kleinste, opdat ik opnieuw aller dingen eeuwige wederkeer leer, -
- opdat ik opnieuw het woord spreke van den groten aarde- en mensenmiddag, opdat ik den mensen opnieuw den Uebermensch verkondige." [ibidem.]
"Memory is of the very stuff of Consciousness itself. Consider that we can never know what is happening, but only what has just happened, even when most actively concentrated on what we call "the present."" [Little Essays toward Truth, Memory.]
Dus ons bewustzijn is altijd een beeld van iets dat er niet meer is. Ik hoef "meer" niet eens tussen haakjes te zetten omdat ook fantasiebeelden (bijvoorbeeld van de "toekomst") altijd samengesteld zijn uit beelden, of liever vlarden van beelden, van werkelijke gebeurtenissen; van onze ervaringen (van ons "persoonlijk", dat wil zeggen uit dit leven, of van onze voorouders - instinctieve ideeën, "archetypen").
Als we dus de werkelijkheid met de idealiteit vergelijken, dan vergelijken we altijd ons beeld van een relatief kort geleden gebeurtenis met dat van een langer geledene, of met dat van diezelfde aangevuld - "geperfectioneerd", geidealiseerd - met beelden of vlarden van beelden van langer geledene gebeurtenissen.
We zijn dus in staat om een zeker verloop te ervaren - in ieder geval een verloop van ons bewustzijn, onze beeldenstroom. En ons bewustzijn is immer onze realiteit: waar het een beeld van is, of een beeldenstroom, dat kennen we niet; wij kennen alleen die beelden. Dus onze realiteit is: ons bewustzijn - onze "geest". En wat zegt Krishna over onze geest?
"Interwoven in his creation, the Spirit is beyond destruction. No one can bring to an end the Spirit which is everlasting."
[De Bhagavad Gita, boek 2, mantra 17, vertaling Mascaro.]
Toegegeven, Krishna heeft het hier over de "ziel" (het woord dat Mascaro vertaalt met "Spirit" is atma), die losstaat van het lichaam:
"As a man leaves an old garment and puts on one that is new, the Spirit leaves his mortal body and then puts on one that is new."
[ibid., vers 22.]
En Zarathoestra leert ons dat dat niet de waarheid is:
"De zielen zijn even sterfelijk als de lichamen."
[Aldus sprak Zarathoestra, De genezende, 2.]
Hoe kan ons bewustzijn dan everlasting zijn? Zarathoestra vervolgt:
"Maar de knoop van oorzaken, waarin ik verstrikt zit, keert weer, - die zal mij opnieuw scheppen! Ik zelf behoor tot de oorzaken van de eeuwige wederkeer.
Ik kom weer, met deze zon, met deze adelaar, met deze aarde, met deze slang - niet tot een nieuw leven of een beter leven of een overeenkomstig leven:
- ik kom eeuwig weer tot dit zelfde en eendere leven, in het grootste en ook in het kleinste, opdat ik opnieuw aller dingen eeuwige wederkeer leer, -
- opdat ik opnieuw het woord spreke van den groten aarde- en mensenmiddag, opdat ik den mensen opnieuw den Uebermensch verkondige." [ibidem.]
Leve de realiteit!
"The unreal never is: the Real never is not."
[De Bhagavad Gita, boek 2, mantra 16, vertaling Mascaro.]
Deze ene zin uit de Bhagavad Gita, die nog niet eens een heel vers is, wist mij gisternacht in één keer uit een staat van hevige agitatie te halen. Vandaar bedacht en overdacht ik de bewering, dat ik immer alleen aan de idealiteit heb geleden. Want stel je voor dat je door acht gasten in elkaar wordt geschopt. Dat is niet ideaal. Maar het is wel de werkelijkheid, en deze wordt alleen betreurenswaardig wanneer je haar met de idealiteit vergelijkt. De idealiteit is echter een virtualiteit: ze bestaat niet. Waar kun je de realiteit dàn mee vergelijken? Met de realiteit van het verleden? Maar het enige wat je daarvan hebt is een herinnering, een beeld - en, aangezien je van de realiteit ook alleen een beeld hebt, ben ik genoodzaakt dit te herformuleren als: "een virtueel beeld"; dat waarvan het een beeld is bestaat immers niet (meer).
Maar als je de realiteit niet met het verleden kunt vergelijken, waarmee dan wel? Hier is maar één antwoord op: niets. Je kunt de realiteit met niets vergelijken. Als zij er immers niet was dan was er geen andere realiteit, maar helemaal niets. Dus je mag blij zijn dat jij wèl iets bent, ook al is het een zielig hoopje ellende dat door acht gasten in elkaar wordt geschopt.
[De Bhagavad Gita, boek 2, mantra 16, vertaling Mascaro.]
Deze ene zin uit de Bhagavad Gita, die nog niet eens een heel vers is, wist mij gisternacht in één keer uit een staat van hevige agitatie te halen. Vandaar bedacht en overdacht ik de bewering, dat ik immer alleen aan de idealiteit heb geleden. Want stel je voor dat je door acht gasten in elkaar wordt geschopt. Dat is niet ideaal. Maar het is wel de werkelijkheid, en deze wordt alleen betreurenswaardig wanneer je haar met de idealiteit vergelijkt. De idealiteit is echter een virtualiteit: ze bestaat niet. Waar kun je de realiteit dàn mee vergelijken? Met de realiteit van het verleden? Maar het enige wat je daarvan hebt is een herinnering, een beeld - en, aangezien je van de realiteit ook alleen een beeld hebt, ben ik genoodzaakt dit te herformuleren als: "een virtueel beeld"; dat waarvan het een beeld is bestaat immers niet (meer).
Maar als je de realiteit niet met het verleden kunt vergelijken, waarmee dan wel? Hier is maar één antwoord op: niets. Je kunt de realiteit met niets vergelijken. Als zij er immers niet was dan was er geen andere realiteit, maar helemaal niets. Dus je mag blij zijn dat jij wèl iets bent, ook al is het een zielig hoopje ellende dat door acht gasten in elkaar wordt geschopt.
Nieuwe betekenis van religie.
Waar religie lang zocht de ziel te ontrukken aan het lichaam teneinde haar "terug te binden" tot haar hemelse grond, daar zoekt zij haar nu terug te binden tot de aarde, haar ware grond. Hiertoe helpe haar de geest.
Der Erkenntnis Freier.
"Der Wahrheit Freier - du? so höhnten sie
nein! nur ein Dichter!"
[Nietzsche, Nur Narr! Nur Dichter!]
Zie ik de dingen zoals ze zijn? Nee; ik zie de dingen zoals ik ze zie! Ik ben niet trouw aan "de waarheid" - ik ken haar niet eens -, maar ik ben wel trouw aan mijn waarneming... Dat echter is mijn waarheid! En mensen weten dit, ze weten dat ik de dingen niet anders probeer te zien dan ik ze zie, en ook hen niet anders probeer te zien dan ik ze zie... wat vaak beschamend is. Ik schaam me vaak genoeg voor anderen, die zichzelf niet eens schamen, en soms schamen anderen zich, terwijl ik me niet eens voor hen schaam. De menselijke ijdelheid echter - wat wil zij? Zij wil niet natuurlijk zijn... Zij wil bovennatuurlijk zijn, goddelijk - ideaal.
"ein Thier, ein listiges, raubendes, schleichendes,
das lügen muss,
das wissentlich, willentlich lügen muss"
[ibid., vervolg.]
nein! nur ein Dichter!"
[Nietzsche, Nur Narr! Nur Dichter!]
Zie ik de dingen zoals ze zijn? Nee; ik zie de dingen zoals ik ze zie! Ik ben niet trouw aan "de waarheid" - ik ken haar niet eens -, maar ik ben wel trouw aan mijn waarneming... Dat echter is mijn waarheid! En mensen weten dit, ze weten dat ik de dingen niet anders probeer te zien dan ik ze zie, en ook hen niet anders probeer te zien dan ik ze zie... wat vaak beschamend is. Ik schaam me vaak genoeg voor anderen, die zichzelf niet eens schamen, en soms schamen anderen zich, terwijl ik me niet eens voor hen schaam. De menselijke ijdelheid echter - wat wil zij? Zij wil niet natuurlijk zijn... Zij wil bovennatuurlijk zijn, goddelijk - ideaal.
"ein Thier, ein listiges, raubendes, schleichendes,
das lügen muss,
das wissentlich, willentlich lügen muss"
[ibid., vervolg.]
Monday, May 01, 2006
De zin van de aarde.
Volgens Ludwig Klages is de geest een wig, gedreven tussen lichaam en ziel. Dit is natuurlijk een prachtige omschrijving van ascetisme in de negatieve zin. Nietzsche echter wilde het ascetisme weer natuurlijk maken: dit betekent dat de geest de ziel terugbindt tot het lichaam.
"Blijft de aarde trouw, mijne broeders, met de macht uwer deugd! Uw schenkende liefde en uw inzicht diene den zin der aarde! Dat vraag ik u, dat bezweer ik u.
Laat zij niet wegvliegen van het aardse en met de vleugels tegen eeuwige muren slaan! Ach, er is altijd zo veel vervlogen deugd geweest!
Leidt, zo als ik, vervlogen deugd tot de aarde terug - ja, terug tot lijf en leven: opdat zij de aarde haar zin geve, haar mensenzin!"
[Aldus sprak Zarathoestra, Van de schenkende deugd.]
"Blijft de aarde trouw, mijne broeders, met de macht uwer deugd! Uw schenkende liefde en uw inzicht diene den zin der aarde! Dat vraag ik u, dat bezweer ik u.
Laat zij niet wegvliegen van het aardse en met de vleugels tegen eeuwige muren slaan! Ach, er is altijd zo veel vervlogen deugd geweest!
Leidt, zo als ik, vervlogen deugd tot de aarde terug - ja, terug tot lijf en leven: opdat zij de aarde haar zin geve, haar mensenzin!"
[Aldus sprak Zarathoestra, Van de schenkende deugd.]
De Romeinse Caesar met de Christusziel.
In Vuur bedwingt de Caesariaanse severitas de Christus-/
Dionysusziel; in Lucht daarentegen vermurwt deze laatste de eerste. Het Nietzscheaanse symbool van Vuur is dus de Romeinse Caesar met de Christusziel (in Zarathustra: de lachende leeuw met de duivenzwerm). Dat het een geval van bedwinging is moge duidelijk zijn uit het volgende fragment:
"Education in those rulers' virtues that master even one's benevolence and pity: the great cultivator's virtues ("forgiving one's enemies" is child's play by comparison), the affect of the creator must be elevated - no longer to work on marble! - The exceptional situation and powerful position of those beings (compared with any prince hitherto): the Roman Caesar with Christ's soul."
[The Will to Power, paragraaf 983.]
Het volgende fragment haakt hier direct op in (via het woord "ziel"):
"Greatness of soul is inseparable from greatness of spirit. For it involves independence; but in the absence of spiritual greatness, independence ought not to be allowed, it causes mischief, even through its desire to do good and practice "justice." Small spirits must obey - hence cannot possess greatness."
[ibid., paragraaf 984.]
De vertaler, Walter Kaufmann, zegt hierover:
"This is one of the occasional passages in which it is tempting to translate Geist and geistig as intellect and intellectual; for these would come closer to Nietzsche's meaning here. [...]
This whole matter, of course, transcends philological niceties; what is at stake is one of the most crucial points of Nietzsche's philosophy: he was not an irrationalist."
Om rechtvaardig te kunnen zijn moet je intelligent genoeg zijn om het volgende te kunnen begrijpen:
"it is necessary to be merciless with men for the sake of a better future." [George Morgan, What Nietzsche Means, pagina 369.]
Ook in deze context geldt Heraclitus' dictum dat een droge ziel de meest wijze en de beste is.
Het omgekeerde is het geval in het geval van de duiven van Diana en de groene leeuw:
"Learn what the doves of Diana are, who conquer the lion with caresses; the green lion, I say, who in truth is the Babylonish dragon who kills all with his venom."
[Introitus apertus, hoofdstuk 2.]
Dit is een beschrijving van Sekhmet (de godin met de leeuwekop) die Hathor (Diana) wordt - door middel van bier...
"Bier en barmhartigheid komen bij elkaar."
[Nederlands spreekwoord.]
Dionysusziel; in Lucht daarentegen vermurwt deze laatste de eerste. Het Nietzscheaanse symbool van Vuur is dus de Romeinse Caesar met de Christusziel (in Zarathustra: de lachende leeuw met de duivenzwerm). Dat het een geval van bedwinging is moge duidelijk zijn uit het volgende fragment:
"Education in those rulers' virtues that master even one's benevolence and pity: the great cultivator's virtues ("forgiving one's enemies" is child's play by comparison), the affect of the creator must be elevated - no longer to work on marble! - The exceptional situation and powerful position of those beings (compared with any prince hitherto): the Roman Caesar with Christ's soul."
[The Will to Power, paragraaf 983.]
Het volgende fragment haakt hier direct op in (via het woord "ziel"):
"Greatness of soul is inseparable from greatness of spirit. For it involves independence; but in the absence of spiritual greatness, independence ought not to be allowed, it causes mischief, even through its desire to do good and practice "justice." Small spirits must obey - hence cannot possess greatness."
[ibid., paragraaf 984.]
De vertaler, Walter Kaufmann, zegt hierover:
"This is one of the occasional passages in which it is tempting to translate Geist and geistig as intellect and intellectual; for these would come closer to Nietzsche's meaning here. [...]
This whole matter, of course, transcends philological niceties; what is at stake is one of the most crucial points of Nietzsche's philosophy: he was not an irrationalist."
Om rechtvaardig te kunnen zijn moet je intelligent genoeg zijn om het volgende te kunnen begrijpen:
"it is necessary to be merciless with men for the sake of a better future." [George Morgan, What Nietzsche Means, pagina 369.]
Ook in deze context geldt Heraclitus' dictum dat een droge ziel de meest wijze en de beste is.
Het omgekeerde is het geval in het geval van de duiven van Diana en de groene leeuw:
"Learn what the doves of Diana are, who conquer the lion with caresses; the green lion, I say, who in truth is the Babylonish dragon who kills all with his venom."
[Introitus apertus, hoofdstuk 2.]
Dit is een beschrijving van Sekhmet (de godin met de leeuwekop) die Hathor (Diana) wordt - door middel van bier...
"Bier en barmhartigheid komen bij elkaar."
[Nederlands spreekwoord.]