Lijst Liefde (12/11/08).

"Politics always is serious and potentially, if not actually, tragic. The main political passion, moral indignation, the hatred of enemies and craving for vengeance against them, springs from the political faith that one has or needs common goods without which life is not worth living. Hatred and desire for revenge is the natural reaction against enemies, those threatening one's common or political good."
(Harry Neumann, 'Politics or Nothing!'.)

Lijst Liefde: op het eerste gezicht doet deze beweging vermoeden dat het hier om intermenselijke liefde gaat. Echter, op de officiële website worden ook andere voorbeelden genoemd: zelfs de liefde voor geld passeert de revu. Wat wordt hier dan bedoeld met "liefde"? Mijn suggestie is: be-lang, ver-langen (volgens het Woordenboek der Nederlandsche Taal betekende "belang" van oorsprong "verlangen").

Zoals Harry Neumann zegt is be-lang de essentie van politiek: het belang bij wat goed voor je is (of wat je denkt dat goed voor je is). Tegen degenen die dat belang in gevaar brengen of dreigen in gevaar te brengen richt zich de duistere keerzijde van de liefde: de haat. Politiek is in wezen het be-hartigen(!) van één of meerdere belangen.

Als alle politiek begaan is met be-lang, wat is er dan zo bijzonder aan de Lijst Liefde? Wat is haar punt? -- Ik denk het volgende. In de politiek is er een duidelijke tendens tot onpersoonlijkheid. Waarom eigenlijk? Ik denk omdat onpersoonlijkheid de schijn wekt van objectiviteit, dat wil zeggen belangeloosheid, onbaatzuchtigheid. Politici behartigen zogenaamd niet hun eigen belangen, maar die van velen en daarmee, zo geloven zij en/of willen zij doen geloven, het belang van het land (of zelfs de wereld) in het algemeen.

Lijst Liefde pleit mijns inziens eigenlijk voor eerlijkheid in dit opzicht. Is dat naïef? In wiens belang is zulke eerlijkheid eigenlijk? Zeker niet in het belang van die politici voor wie de schijn der onpersoonlijkheid een machtsmiddel is! Wat is het belang bij deze eerlijkheid voor de personen die op de lijst staan? En voor mijzelf bij het -- objectief, natuurlijk! -- beschouwen van deze beweging?

Alleen diegenen hebben er belang bij die het zich kunnen permitteren uit te komen voor hun eigenbelang; die geen God en geen Idee van het Goede nodig hebben om hun machtswil te rechtvaardigen; die, om met Nietzsche te spreken, "zich zeker zijn van hun macht en de bereikte kracht van de mens met bewuste trots representeren" (Der Wille zur Macht, paragraaf 55, mijn vertaling).