Kennis is illusoir.
"Het zelf als de tegenpool van de wereld, als dier absoluut 'andere', is de voorwaarde zonder meer van alle kennis van de wereld, en van bewustzijn van subject en object. Alleen door dit psychisch 'anders-zijn' is bewustzijn mogelijk".
[Jung, De psychologie van het kindarchetype.]
Dit betekent niet dat het een feit is. Het idee van subject en object, kortom, de logos, kan heel goed een illusie zijn, een waanvoorstelling, en - net zoals het leven slechts een zeldzame vorm van het levenloze is - de rede een vorm van de waanzin. Als we de zin "ik ben me bewust van x" nog vereenvoudigen tot "ik ken x", en vervolgens het subject en het object - "ik" en "x", respectievelijk - wegstrepen, dan staat er alleen nog "kennen" (in de infinitief, want met de "ik" valt ook de eerste persoon weg). Maar "kennen", "kennis hebben", kennis veronderstelt een subject en een object: er is geen kennen als er niet iets is dat gekend wordt, noch iemand die het kent (de kennis draagt). Stel echter dat er een illusoir subject en object zijn, dan is de kennis dus ook illusoir. Conclusie: kennis is illusoir.
[Jung, De psychologie van het kindarchetype.]
Dit betekent niet dat het een feit is. Het idee van subject en object, kortom, de logos, kan heel goed een illusie zijn, een waanvoorstelling, en - net zoals het leven slechts een zeldzame vorm van het levenloze is - de rede een vorm van de waanzin. Als we de zin "ik ben me bewust van x" nog vereenvoudigen tot "ik ken x", en vervolgens het subject en het object - "ik" en "x", respectievelijk - wegstrepen, dan staat er alleen nog "kennen" (in de infinitief, want met de "ik" valt ook de eerste persoon weg). Maar "kennen", "kennis hebben", kennis veronderstelt een subject en een object: er is geen kennen als er niet iets is dat gekend wordt, noch iemand die het kent (de kennis draagt). Stel echter dat er een illusoir subject en object zijn, dan is de kennis dus ook illusoir. Conclusie: kennis is illusoir.
0 Comments:
Post a Comment
Subscribe to Post Comments [Atom]
<< Home