Onderscheid.

De scheikundige formule H2O, die veel mensen wel kennen, is in feite hetzelfde als de wiskundige formule 2a + b. Zij gaat dus uit van de absolute identiteit van alle waterstofatomen. En dit is, voor alle praktische doeleinden, prima in orde. Alleen het is niet waar. Er zijn geen twee identieke atomen, simpelweg omdat er geen a-tomen (on-deelbaren) zijn. En de wiskunde onderschrijft dit: ieder getal is eindeloos deelbaar. Dit komt omdat ook cijfers atomen zijn, en daarmee ook simpelweg symbolen, simplificaties, voor iets dat daarachter ligt. De wetenschap verklaart niets; zij beschrijft slechts. Wat de wetenschap nastreeft is een zo accuraat mogelijke beschrijving van fenomenen; maar het woord fenomeen, van het Griekse phainesthai, "schijnen", zegt het al: de waarheid achter de fenomenen, als die al bestaat, is niet te achterhalen; wij kennen alleen de fenomenen. Zoals Nietzsche zegt, is het verschil tussen de boom der kennis en de boom des levens dat de vruchten van de eerste waarschijnlijkheid en vrijschijnlijkheid zijn, de veronderstelde vruchten van de laatste echter, waarheid en vrijheid. Wat de meeste mensen nu doen is de boom der kennis als de boom des levens beschouwen. Maar de wetenschap beschrijft slechts. En zelfs als haar beschrijvingen werkbaar zijn, is hiermee nog niets gezegd over de waarheid, over de absolute accuraatheid daarvan: hiertoe mag het Newtoniaanse model als voorbeeld bij uitstek dienen.